25 Νοεμβρίου 2011- 25 Ιανουαρίου 2012

Αφιερωμένη στη μεταβατική περίοδο από τη βυζαντινή στην οθωμανική εποχή, η έκθεση "Το Άγιον Όρος στον 15ο και 16ο αιώνα", παράλληλη του ομόθεμου Στ΄ Συνεδρίου (2011), παρουσίαζε ένα οδοιπορικό με τις διάφορες όψεις της πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής στον Άθω. Ταυτόχρονα, έθετε το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου οι πρωταγωνιστές της εποχής δημιούργησαν, καθώς και τις αλληλεπιδράσεις τους.

φωτογραφίες έκθεσης

• 
• 
• 
• 
• 
• 
•  

Διασχίζοντας τις αίθουσες της έκθεσης, ακολουθούμε το νήμα που ξετυλίγεται μπροστά μας αποκαλύπτοντας τα επιμέρους επεισόδια ενός πλούσιου χρονικού. Παρατηρούμε έτσι πώς, μέσα από τον κουρνιαχτό της Ιστορίας που άφησε πίσω της η Άλωση της Πόλης, συσχετίζονται παλαιά και νέα στοιχεία, καθώς οργανώνονται και αρχίζουν να λαμβάνουν μορφή τα θεμέλια ενός νέου κόσμου που ετοιμάζεται να αναδυθεί.

Το υλικό της έκθεσης, φωτογραφίες και σχέδια, τεκμηριώνει τις διάφορες εκφράσεις αυτής της κομβικής περιόδου, η οποία χωρίζεται σε δύο μεγάλες κατηγορίες που αντιστοιχούν σε δύο υποπεριόδους.

Η πρώτη κατηγορία καλύπτει την υποπερίοδο 1400-1490 και παρουσιάζεται στις δύο πρώτες αίθουσες της έκθεσης. Παρατηρούμε εδώ τα χαρακτηριστικά μιας εποχής, κατά την οποία η ανασφάλεια που πηγάζει από την ρευστή κατάσταση αντανακλάται κυρίως στην αρχιτεκτονική και στα έγγραφα που πιστοποιούν την προσπάθεια διατήρησης της αυτονομίας και της εξασφάλισης κάποιων προνομίων, ενώ η παραγωγή καλλιτεχνικού έργου είναι φειδωλή. Αντιθέτως, καθώς η κοσμική εξουσία περνάει από τους Βυζαντινούς και τους Σέρβους ηγεμόνες στους Οθωμανούς, διαπιστώνουμε την αδιατάρακτη συνέχεια του πνευματικού βίου και αναγνωρίζουμε στις μορφές σπουδαίων Αγιορειτών ασκητών τους συνεχιστές της ησυχαστικής παράδοσης.
 

Η δεύτερη κατηγορία καλύπτει την υποπερίοδο 1490-1600 και παρουσιάζεται στις τρεις επόμενες αίθουσες της έκθεσης. Εδώ διαπιστώνουμε ότι συντελείται μία πραγματική αναγέννηση που αντανακλάται τόσο στις τέχνες (ζωγραφική, μικροτεχνία, αρχιτεκτονική) όσο και στον εμπλουτισμό των βιβλιοθηκών, ενώ παρουσιάζονται προσωπικότητες μεγάλης πνευματικής εμβέλειας που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, στις παραδουνάβιες ηγεμονίες και στη Ρωσία, καθιστώντας το Άγιον Όρος φάρο του ορθόδοξου κόσμου.
 

Φαίδων Χατζηαντωνίου, Επιμελητής Έκθεσης 

 

Επιστημονική Επιτροπή

Πρόεδρος

Κρίτων Χρυσοχοΐδης, Διευθυντής Βυζαντινών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών

Μέλη

Συμεών Πασχαλίδης, Αν. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ

Φωκίων Κοτζαγιώργης, Επ. Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ 

Παναγιώτης Σωτηρούδης, Καθηγητής Φιλολογίας ΑΠΘ

Αθανάσιος Σέμογλου, Αν. Καθηγητής Ιστορίας & Αρχαιολογίας Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ 

Πλούταρχος Θεοχαρίδης, Αρχιτέκτονα ΥΠ.ΠΟ.Τ. 

Iωακείμ Παπάγγελος, Δρ. Αρχαιολόγος,

Κείμενο της Επιστημονικής Επιτροπής: πατήστε εδώ

 

Οργάνωση έκθεσης

Διεύθυνση Συντονισμός: Δημήτριος Σαλπιστής

Υπεύθυνος Οργάνωσης: Αναστάσιος Ντούρος

Επιμέλεια Έκθεσης: Φαίδων Χατζηαντωνίου Αρχιτέκτων Κε.Δ.Α.Κ. / Αναστάσιος Ντούρος

Κείμενα- Επιστημονική Έρευνα: Επιστημονική Επιτροπή ΣΤ΄ Διεθνούς Συνεδρίου / Φαίδων Χατζηαντωνίου Αρχιτέκτων Κε.Δ.Α.Κ.

Διοικητική Υποστήριξη: Μαρία Γιαννέλου / Νεκτάριος Αντωνίου

Γραφιστική Επιμέλεια: Cat Advertising A.E.  

Υπεύθυνος Εκτύπωσης: Γραφική Διαφημιστική Εταιρεία

Εκτύπωση: ΚΕΘΕΑ ΣΧΗΜΑ & ΧΡΩΜΑ

 

Παράλληλες εκδηλώσεις

ΣΥΝΕΔΡΙΟ

ΣΤ' Επιστημονικό Συνέδριο / Το Άγιον Όρος στον 15ο και 16ο αιώνα

ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Νέαι Πηγαί των θεσμών του Αγίου Όρους (φωτοαναστατική έκδοση)

Το Άγιον Όρος στον 15ο και 16ο αιώνα (Κατάλογος της ομώνυμης έκθεσης)

Το Άγιον Όρος στον 15ο και 16ο αιώνα (Πρακτικά του ΣΤ' Επιστημονικού Συνεδρίου)

 

 

Η έκθεση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ετήσιου Επιστημονικού Συνεδρίου της Αγιορειτικής Εστίας για το έτος 2011, το οποίο εντάχθηκε και χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα «ΕΣΠΑ 2007-2013» υπό τον γενικό τίτλο «Η μεγάλη Πνευματική και Πολιτιστική Παρακαταθήκη του Αγίου Όρους».