Η Αγιορειτική Εστία συμμετέχει για ακόμα μία χρονιά στις εκδηλώσεις της «Λατρευτικής Εβδομάδας» του Δήμου Θεσσαλονίκης, διοργανώνοντας την έκθεση φωτογραφίας «Η Σκηνή του Αθέατου: Το Άγιον Όρος του Tomasz Mościcki».  

Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Τρίτη 8 Απριλίου στις 18:30 από τον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης και Πρόεδρο  του Δ.Σ. της Αγιορειτικής Εστίας, κ. Στέλιο Αγγελούδη.
   
 
Η έκθεση είναι χωρισμένη σε δύο ενότητες: στην πρώτη παρουσιάζονται πρωτότυπα έργα του Τόμας Μοστσίτσκι που έχουν παραχθεί κατά την τελευταία εικοσαετία, σε αριθμημένες εκδόσεις, με τη χρήση των ιστορικών φωτογραφικών τεχνικών της διχρωμικής γόμμας και της ζελατινώδους αργυροτυπίας. Στη δεύτερη ενότητα, σε ψηφιακή μορφή, παρουσιάζεται η καταγραφή του φωτογράφου από τις ακολουθίες και το τυπικό της εβδομάδας των Παθών, της Ανάστασης και της λιτάνευσης των ιερών εικόνων των μονών, με σημαντικότερες τη λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας του «Άξιον Εστί» τη Δευτέρα του Πάσχα καθώς και της Παναγίας Πορταΐτισσας της Ιεράς Μονής Ιβήρων την Τρίτη του Πάσχα.

• 
• 
• 
•  

• 
• 
•  

Ταυτόχρονα, καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης, θα προβάλλεται ντοκιμαντέρ στο οποίο ο φωτογράφος μιλάει για την εμπειρία του από τις επισκέψεις του στην Αθωνική Πολιτεία καθώς και για την ιδιαίτερη ιστορική τεχνική με την οποία εργάζεται.
 

• 
• 
•  

Ακολουθούν αποσπάσματα από τα κείμενα των επιμελητών της έκθεσης:

Κριτικός και ιστορικός θεάτρου, καθώς και παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών, ο Τόμας Μοστσίτσκι αναπτύσσει εδώ και περισσότερες από δύο δεκαετίες ένα φωτογραφικό έργο διακριτό, αλλά έντονα ιδιότυπο, που συνδυάζει εσωτερικότητα, αφοσίωση και αισθητική συνέπεια. Το έργο του, εμποτισμένο με μια αυστηρή και βαθιά προσωπική αισθητική, έχει τις ρίζες του σε έναν τόπο που ενσαρκώνει τη σιωπή, την «ανύψωση» και την αιωνιότητα: το Άγιον Όρος.
…..
Οι πικτοριαλιστές δεν ήταν απλώς τεχνίτες, αλλά αυθεντικοί καλλιτέχνες, οι οποίοι ανέπτυξαν πολύπλοκες και χρονοβόρες τεχνικές, όπως η διχρωμική γόμμα, το χαρτί με κάρβουνο ή το μπρομόιλ, που απαιτούσαν δεξιοτεχνία χειροποίητης εργασίας και σχεδόν πνευματική αφοσίωση. Η σχέση τους με την ύλη και το μυστήριο θεμελίωσε το καλλιτεχνικό τους όραμα για το φωτογραφικό μέσο: για εκείνους δεν είχε σημασία η απλή απεικόνιση, αλλά η αντήχηση.
Στην παράδοση αυτή εντάσσεται συνειδητά το έργο του Τόμας Μοστσίτσκι, σύγχρονου κληρονόμου του πικτοριαλισμού, αν και δρα σε ένα εντελώς αντίθετο πλαίσιο: στον 21^ό αιώνα, πλημμυρισμένο από ψηφιακές εικόνες, άμεσα φίλτρα και, πλέον, από οπτικές δημιουργίες μέσω τεχνητής νοημοσύνης. Εκεί όπου η σύγχρονη τεχνολογία υπόσχεται εικόνες όλο και πιο καθαρές, ευκρινείς και εύκολα επεξεργάσιμες, ο Μοστσίτσκι επιλέγει το αργό, το εύθραυστο, το τυχαίο. Η χειροποίητη προσέγγισή του, επικεντρωμένη στην τεχνική της διχρωμικής γόμμας, αποτελεί μια συνειδητή άρνηση της τυποποίησης της σύγχρονης φωτογραφίας. Δεν επιδιώκει να παράγει, επιθυμεί να αποκαλύπτει.
……
Η φωτογραφική του ενότητα αφιερωμένη στο Άγιον Όρος, αποτέλεσμα πάνω από είκοσι χρόνων τακτικών επισκέψεων στη μοναστική πολιτεία, είναι απόδειξη αυτής της προσέγγισης. Ο τόπος, εκτός χρόνου, ευνοεί αυτή τη στοχαστική αισθητική, όπου κάθε εικόνα γίνεται μια σιωπηλή εικόνα-σύμβολο. Τα απόκρημνα τοπία, οι βυζαντινές αρχιτεκτονικές, τα ασκητικά πρόσωπα των μοναχών αποτυπώνονται μέσα σε απαλό φως, σαν να φαίνονται μέσα από το πέπλο της μνήμης. Ο Μοστσίτσκι δεν καταγράφει: ερμηνεύει, οικειοποιείται ό,τι φωτογραφίζει. Μας αποκαλύπτει μια αόρατη παρουσία, ένα πνευματικό βάρος που ο σύγχρονος φακός δεν μπορεί να αποδώσει.
……
Το βλέμμα του Μοστσίτσκι είναι επίσης το βλέμμα ενός ανθρώπου του θεάτρου. Αυτή η σκηνική ευαισθησία αποτυπώνεται στη σύνθεση των εικόνων του, στον τρόπο που στήνονται οι μορφές και το φως.
Βαγγέλης Ιωακειμίδης, Επιμελητής Εκθέσεων και Εκδόσεων
 
«Η φωτογραφία, αυτή η γλώσσα των εικόνων, οικειοποιείται ανοίκειες εντυπώσεις, προκειμένου να εκφράσει οικεία συναισθήματα. Και γιατί πρέπει να εκφράζονται τα συναισθήματα; Μα επειδή, σαν την ενδοσκόπηση, αυτός είναι ένας ασφαλής τρόπος να κατανοήσει κανείς τα συναισθήματα, τα αλλότρια και τα δικά του. Αυτή είναι η βαθύτερη αιτία που δικαιώνει την τέχνη της φωτογραφίας. Πρόκειται για την αναπαράσταση της πραγματικότητας που επιτυγχάνεται διά της εστίασης σε ορισμένα στοιχεία και διά του αποκλεισμού άλλων, πρακτική που την έχουν κοινή η φωτογραφία ως εικαστική τέχνη και το δράμα, το θέατρο, ως τέχνη παραστατική.
……
Σαν πρωτοείδα τις αγιορείτικες φωτογραφίες του Τόμας Μοστσίτσκι βυθίστηκα σε αυτή την έντονα ρεμβώδη θεατρικότητα που αναβλύζει από το βάθος των σκηνογραφημένων θεμάτων του και διαχέεται στις επιφάνειες των φωτογραφιών. Λίγο αργότερα γνωριστήκαμε και είχαμε την ευκαιρία να περπατήσουμε μαζί στα αγιορείτικα μονοπάτια. Παρατηρούσα πως τον μαγνήτιζε ένα βουβό ερείπιο, καταπιωμένο από την οργιαστική βλάστηση του παλιού βατοπεδινού μονοπατιού στις πλαγιές πάνω από την Καψάλα. Έβλεπα τον πυρετό στο βλέμμα του καθώς περίμενε να αδράξει το ορισμένο φως που, διαπερνώντας τα άναρχα φυλλώματα, θα έφερνε εκείνο το αποτέλεσμα του παντοδύναμου νόμου της φθοράς, τόσο χαρακτηριστικό στις φωτογραφίες του.
Φαίδων Χατζηαντωνίου, Αρχιτέκτων - Αναστηλωτής
 

Tomasz Mościcki (γεν. 1965) – Θεατρικός κριτικός, δημοσιογράφος, φωτογράφος, διδάκτωρ ανθρωπιστικών επιστημών. Απόφοιτος της Ακαδημίας Θεάτρου της Βαρσοβίας. Έχει διακριθεί στη θεατρική κριτική και ιστοριογραφία με δημοσιεύσεις σε εφημερίδες, περιοδικά και ραδιοφωνικές εκπομπές. Συγγραφέας έξι βιβλίων για την ιστορία των θεάτρων της Βαρσοβίας, έχει λάβει το Βραβείο Λογοτεχνίας της Βαρσοβίας και τιμηθεί από το Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας.

Από το 1980 ασχολείται με τη φωτογραφία, με έμφαση στα τοπία και στις αστικές μεταμορφώσεις. Χρησιμοποιεί παραδοσιακές και ψηφιακές τεχνικές, με εξειδίκευση στη διχρωμική γόμμα του 19ου αιώνα. Φωτογραφικά έργα του έχουν εκτεθεί στην Πολωνία και διεθνώς (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Γερμανία, Κάτω Χώρες, Ελλάδα, Κύπρος). Έργα του βρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές, μεταξύ αυτών και στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης. Οι εκτυπώσεις διχρωμικής γόμμας με θέμα το Άγιον Όρος έχουν ενταχθεί στη συλλογή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Πολωνίας. Μακροχρόνιο μέλος της Ένωσης Πολωνών Φωτογράφων Τέχνης (ZPAF), με συμμετοχή σε περίπου 40 εκθέσεις. Το ενδιαφέρον του για το Άγιον Όρος οδήγησε σε σειρά εκθέσεων στη Βαρσοβία, τη Λευκωσία, το Στρασβούργο και γερμανικές πόλεις. Ιδιαίτερη η σύνδεσή του με την πολωνική ορθόδοξη κοινότητα, με φωτογραφικά έργα αφιερωμένα στη μοναστική και λαϊκή ορθόδοξη ζωή, τα οποία έχουν εκτεθεί και δημοσιευθεί ευρέως. Παράλληλα, τον απασχολούν οι αλλαγές στα έργα υποδομής και τα βιομηχανικά τοπία της Πολωνίας. Τα πρόσφατα φωτογραφικά του έργα εστιάζουν στην κατασκευή γεφυρών, με σημαντικές φωτογραφικές σειρές από τις περιοχές Stalowa Wola και Wizna. Τα έργα της έκθεσης αναδεικνύουν τη δεξιοτεχνία του στη διχρωμική γόμμα, συνδυάζοντας την παράδοση με τη σύγχρονη θεματολογία. Η έκθεση συμπίπτει με δύο σημαντικά ορόσημα: τα 30 χρόνια συμμετοχής του στο ZPAF και τα 60ά γενέθλιά του, σηματοδοτώντας μια ξεχωριστή πορεία τόσο στη θεατρική έρευνα όσο και στη φωτογραφία.

Επιμέλεια έκθεσης: Βαγγέλης Ιωακειμίδης, Επιμελητής εκθέσεων και εκδόσεων & Φαίδων Χατζηαντωνίου, Αρχιτέκτων - Αναστηλωτής

Εκθεσιακός χώρος: Αγιορειτική Εστία (Εγνατία 109)

Διάρκεια έκθεσης: 8 Απριλίου έως 7 Ιουνίου 2025

Ώρες λειτουργίας: 
Δευτέρα, Τετάρτη 9:00 – 16:00
Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 9:00 – 20:00
Σάββατο 9:00 – 15:00
* Μεγάλη Δευτέρα, Μεγάλη Τρίτη και Μεγάλη Τετάρτη 9:00 – 20:00, Μεγάλη Πέμπτη 9:00 – 18:00
* Κλειστά τις Κυριακές, Μεγάλη Παρασκευή, Μέγα Σάββατο και Δευτέρα του Πάσχα

Είσοδος ελεύθερη
Εγνατία 109, Θεσσαλονίκη / Τηλ. 2310263308
Αυτή η διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου προστατεύεται από τους αυτοματισμούς αποστολέων ανεπιθύμητων μηνυμάτων. Χρειάζεται να ενεργοποιήσετε τη JavaScript για να μπορέσετε να τη δείτε.     www.agioritikiestia.gr